خط فرضی (Imaginary line)

 

خط فرضی چنانکه از نامش پیداست خطی است فرضی که به منظور حفظ تداوم منطقی تصاویر و درک موضوع مابین بازیگر یا بازیگران و دوربین وجود دارد. برای روشن شدن مطلب مثالی میزنیم، فرض کنید بازیکری درحال حرکت از سمت راست کادر به سمت چپ کادر است در نمای بعدی نیز اگر بازیگر را در حال حرکت به سمت چپ کادر نشان دهیم دراین دو نما تداوم حرکت بازیگر را به سمت مشخصی نشان داده ایم ولی اگر در نمای دوم بازیگر از سمت چپ کادر به سمت راست درحال حرکت باشد بیننده دچار سردرگمی شده و تصور خواهد کرد که بازیگر راهی را که می رفت یکدفعه برمی گردد. برای حفظ تداوم حرکت و تصاویر بعدی الزامأ باید بازیگر همان سمت اولیه حرکت را کادر بعدی داشته باشد مگر در مواردی که می توان از این وضعیت به وضعیت دیگر منتقل شد.

 

اهمیت خط فرضی

رعایت نکردن خط فرضی و شکستن آن، موجب می شود که، وقتی چند نما از چند فاصله یا زاویه مختلف به هم پیوند می خورند، در دید بیننده اخلال ایجاد شود، برای مثال وقتی از دو نفری که روبه روی هم هستند و به هم نگاه می کنند و یا در حال گفت و گو با یکدیگر هستند، دو نما گرفته شود و در گرفتن این دو نما خط فرضی توسط دوربین شکسته شود، به نظر می رسد هر یک از آنها به یک سوی دیگر نگاه می کنند و با یکدیگر گفت و گو نمی کنند، همچنین شکستن خط فرضی در حالتی که سوژه در حال حرکت است، موجب می شود در دو نمای پی در پی از آن سوژه، حرکت در نمای دوم معکوس و یا در جهتی دیگر از نمای اول به نظر برسد.

رعایت خط فرضی در صحنه هایی که تعداد شخصیت ها در آن زیاد است، برای مثال چند نفر در حال تعامل و گفت و گو با هم هستند دشوار است. در این حالت کارگردان جزئیات هر نما و محل قرار گرفتن دوربین را به منشی صحنه می گوید، که دقیقا بنویسد، تا در هنگام فیلمبرداری از نمای بعدی، ناخواسته خط فرضی را نشکند.

 

چگونه می توان از خط فرضی گذشت

راههای مختلفی وجود داردکه می توان از طریق آنها از خط فرضی گذشت و خط جدیدی ایجاد کرد. مانند:

1_ با استفاده ازنمای درشت که از روبروی یکی از بازیگران (شات خنثی که هیچ جهتی را مشخص نمی کند) یاهر دو که به تنهایی برداشت شو دمانند : c.u  یا m.c.u آنها.

2_ استفاده ازیک نمای کات اوی (نمایی از یکی از اشیای موجود در صحنه) برای جلب توجه بینندگان به نقطه ای یا موضوعی دیگر که حواس او را از جهت بازیگران منحرف می کند.

3_ حرکت یکی یا هر دو بازیگر در داخل کادر و تغییر و ضعیت آنها در کادر.

4_ ورود نفر سوم به جمع آنها و تغییر وضعیت خط فرضی که به شکل مثلث خواهد بود.

 

چند نکته

• در حالتی که تنها یک شخصیت در صحنه وجود دارد، خط فرضی جهت نگاه او است. حتی اگر سرش به سمت دیگری بچرخد و جهت نگاهش عوض شود، خط فرضی همان جهت نگاه اوست.

• در صورتی که سوژه ای غیر از شخصیت در صحنه باشد، برای مثال یک ماشین که حرکت می کند، خط فرضی جهت حرکت آن سوژه است.

• در حالتی که دو سوژه در صحنه وجود دارد که یا روبه روی هم هستند و یا پهلوی هم، برای مثال دو شخصیت که با هم گفتو گو می کنند، یا دو شخصیت که در کنار هم در صندلی جلوی یک ماشین نشسته اند، خط فرضی خط واصل بین آنهاست.

• در حالتی که بیش از دو شخصیت در صحنه داریم، برای گرفتن هر نما از دو به دوی آنها، یک خط فرضی بین آن دو که همان خط واصل بین آنهاست رسم می شود.

• در حالتی که یک نفر یا دو نفر، یا بیشتر ( در یک قاب ) طرف گفت و گوی یک نفر یا دو نفر، یا بیشتر ( در یک قاب دیگر ) قرار می گیرد، باز خط فرضی خط واصل بین آن یک نفر یا دو نفر یا ... با آن یک نفر یا دو نفر یا ... است.

• در همه این موارد، برای گرفتن چند نما از یک صحنه، باید دوربین همواره در یک جهت خط فرضی، یعنی همان جهتی که در نمای اول دوربین قرار داشته قرار بگیرد، زیرا در غیر این صورت خط فرضی شکسته شده و در تصویر اخلال ایجاد می شود.

• در صورت نیاز می توان از روی خط فرضی عبور کرد، به شرط آنکه بین پلان اول و دوم پیوستگی و تداوم وجود داشته باشد، به این معنی که در حین فیلمبرداری بدون قطع دوربین و قطع نما از روی خط فرضی عبور کرده و به طرف دیگر آن برویم. در این حالت چون تماشاگر در حین شکسته شدن خط فرضی با فیلم بردار همراه بوده اخلالی در تصویر حس نمی کند.

• روش دیگر برای عبور از خط فرضی نشان دادن جسمی و یا صحنه ای خارج از اشخاصی که گفتگو می کنند در بین دو یا چند شخصی که گفتگو می کنند. این کمک می کند که بیننده خط فرضی قبلی را فراموش کند و با محل دوربین جدید فیلم را همراهی کند. نشان دادن این صحنه می تواند بسیار کوتاه باشد. مانند نشان دادن کسی که در کنار افراد مورد نظر به گفتگو گوش می دهد یا نسبت به مکانی که فیلمبرداری می شود شیئی از آن محل را نمایش داد مثلآ نشان دادن کتری در آشپزخانه.

منبع : omidmovie.blogfa.com