اچ دی آر ( HDR ) در عکاسی چیست؟
HDR بدون شک یکی از زیباترین جلوه های عکاسی است. این گزینه که ممکن است آنرا در دوربین های عکاسی و یا حتی دوربین های موبایل خود ببینید مخفف عبارت High Dynamic Range است. منظور از این عبارت، گستره ی دینامیکی بالا ست و اشاره به نسبت روشنی تصویر به تاریکی تصویر دارد.
در بسیاری از مواقع پیش آمده که به دلایلی معلوم (نظیر جنس و شدت نور محیط، کیفیت سایه ها و مناطق تیره ، جنس سوژه و بازتاب نور و ....) کیفیت عکس گرفته شده با جزئیاتی که چشم ما می ببیند فرق کند. تکنیک HDR آمده تا این مشکل را با قلق خاص خود برطرف کند و علاوه بر آن زیبایی منحصر بفردی به تصاویر ببخشد.
هنگامی که شما قصد می کنید قابلیت HDR استفاده کنید ، حداقل به 3 عکس مختلف با شدت نورهای زیاد، معمولی و کم نیاز خواهید داشت. علت این امر شکار تمامی جزئیات تصویر بوسیله ی سایه روشن هاست. بعد از اینکه 3 عکس را گرفتید بهتر است با نرم افزارهایی مجهز ، این سه عکس را با هم ادغام کرده و تصویر کامل یا همان عکس اچ دی آر را بسازید.
برخی از عکاسان حرفه ای برای عکاسی از مناظر طبیعت ، بعضاً از این گزینه کمک می گیرند. دلیل این امر مشخص است. در روزهای آفتابی کنتراست بالایی بین آسمان روشن و زمین وجود دارد و همین نکته باعث می شود تا قسمتهایی از جزئیات نظیر ابرها، سایه ها و مناطق تیره تر روی زمین به خوبی ثبت نشود. با استفاده از اچ دی آر قادر خواهید بود تا روشنی آسمان (خورشید) و تاریکی سایه ها را متعادل تر کنید تا تمامی جزئیات بهتر جلوه کند.
شاید برای شما اتفاق افتاده باشد در یک روز آفتابی هنگامی که از چهره ی کسی عکس می اندازید ، نیمی از صورت پر نور و نیمه ی دیگر آن در سایه باشد که باعث می شود جزئیات کامل دیده نشود. یا حتی ممکن است تمام صورت زیر نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد و یا شاید پشت به آفتاب باشد که در این صورت نور زیاد پس زمینه ، عکس را خراب می کند. تمامی این موارد از جمله مواقعی است که استفاده از HDR را توجیه می کند.
تصویر سمت راست با استفاده از HDR--- تصویر سمت چپ بدون استفاده از HDR
شاید در نظرتان استفاده از این سیستم خیلی پیچیده به نظر بیاید ولی با کمی دانش عکاسی و تمرین می توانید به راحتی عکس هایی با تکنیک اچ دی آر بیاندازید.
در تصویر زیر یک نمونه عکس با نور پس زمینه زیاد وجود دارد که جزئیات مناطق تیره را تا حد قابل توجهی از بین برده است. با استفاده از HDR این نقص به شکل هنرمندانه ای برطرف شده است.
اما استفاده از تکنیک اچ دی آر همیشه هم مناسب نیست. گاهی ممکن است تصویر دارای مناطق نورانی و درخشنده ای باشد که بخواهیم آنها را حفظ کنیم. در صورت استفاده از HDR کیفیت و درخشندگی نورها پائین می آید. یا مثلا هنگام آتش بازی در شبها ، یا مواقعی که سوژه در حال حرکت است از جمله مواردی هستند که عکاسی HDR به صلاح نیست زیرا ممکن است قسمتهایی از تصویر را تار و یا خارج از انتظار دریافت کنیم.
برای ساختن عکس های اچ دی آر، نرم افزاری متعددی در دسترس هستند که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- Photomatix
- Easy HDR
-( Adobe Photoshop (CS series
چگونه عکس اچ دی آر بسازیم؟
پس از اجرای برنامۀ فتوشاپ، منوی زیر را دنبال میکنیم:
File / Automate / Merge to HDR
در پنجرۀ باز شده با کلیک بر روی گزینۀ Brows، به آدرس فایلی که قبلاً عکسهای مورد نیاز برای ساختن تصویر اچ دی آر را در آن ذخیره کردهایم، میرویم و آنها را انتخاب میکنیم و در نهایت بر روی گزینۀ OK کلیک میکنیم. یادمان نرود که در این قسمت حتماً گزینۀ مربوط به عبارت Attempt to Automatically Align Source Image را فعال کنیم تا اگر احیاناً در هنگام عکاسی پیاپی، دستمان کمی لرزیده است (برای اطمینان بیشتر به منظور جلوگیری از لرزش دوربین، بهتر است از سه پایه در هنگام عکاسی استفاده شود)، نرمافزار به صورت خودکار، مشکل انطباق تصاویر بر روی یکدیگر را برطرف کند.
حالا دیگر همه چیز برای ساخت یک تصویر اچ دی آر آماده است، فقط کافیست بر روی گزینۀ OK کلیک کنیم، تا نرمافزار به صورت خودکار، عکسهای انتخابی ما را با یکدیگر ترکیب کند. اما بهتر است زیاد عجله نکنید، چون این مرحله ممکن است کمی طول بکشد. به هر حال پس از کمی انتظار با صفحهای مانند صفحۀ زیر روبهرو خواهیم شد:
همان طور که در تصویر هم مشاهده میشود، این صفحه به سه بخش تقسیم میشود. بخش سمت چپ، اصل عکسهایی را که گرفته ایم به همراه میزان نوردهی که در هنگام عکاسی اعمال کردهاید (در زیر هر عکس)، به نمایش میگذارد. بخش میانی، تصویر اچ دی آری را که از ترکیب عکسهای سمت چپ به وجود آمده است، نشان میدهد و بخش سمت راست نیز تنظیماتی را برای عکس مورد نظر در اختیار قرار میدهد. برای مثال میتوانیم با استفاده از اهرم زیر منحنی، مقدار روشنایی را برای خروجی تصویر اچ دی آر تغییر دهیم. لازم به ذکر است که مقدار روشنایی تصویر را روی هر مقداری که تنظیم کنید، بعداً قابل تغییر خواهد بود. امکان دیگری که در این قسمت در اختیار ما قرار داده شده این است که میتوانیم از قسمت Bit Depth نوع کانالی را که قرار است تصویر اچی دی آر در آن ذخیره شود، انتخاب کنیم. در این قسمت اگر کانال 32 بیتی را انتخاب کنید، تصویر اچ دی آر شما با تمام جزئیات مربوط به روشنایی پیکسلها ذخیره خواهد شد. بنابراین، پس از انتخاب کانال 32 بیتی، بر روی گزینۀ OK کلیک میکنیم تا تصویر اچ دی آر نهایی را در محیط اصلی کار فتوشاپ مشاهده کنیم. همان طور که قبلاً هم اشاره شد، در این مرحله هم میتوانیم تنظیمات مربوط به روشنایی تصویر را تغییر دهیم که برای این منظور باید از داخل منوی View، گزینۀ 32- bit Preview Options را انتخاب کنیم. در پنجرۀ باز شده به دو روش میتوانیم میزان روشنایی را تنظیم کنیم. در روش اوّل یعنی Exposure And Gamma، انتقال اهرم Exposure برای تنظیم روشنایی و اهرم Gamma برای تنظیم کنتراست پیش نمایش تصویر به کار میرود و روش دوم یعنی Highlight Compression امکان فشرده کردن مقادیر روشنایی را در تصویر HDR (به طوری که مطابق با محدوده ارزشهای روشنایی تصاویر 8 یا 16 بیت بر کانال باشند) برای ما فراهم میکند.
اما اگر مایل باشید تصویر اچ دی آرتان را در کانالهای 16 یا 8 بیتی ذخیره کنید میتوانید از منوی Image وارد گزینۀ Mode شوید و در قسمت انتهایی پنجرۀ باز شده، یکی از دو کانال 16 یا 8 بیتی را انتخاب کنید. در صورت انتخاب هر یک از این کانالها، با پنجرۀ زیر رو به رو خواهید شد:
در این مرحله، همان طور که در تصویر مشاهده میکنید، باز هم میتوانیم مشخصات نوری تصویر اچ دی آر را با روشهای مختلفی که نرمافزار در قسمت Method در اختیارمان قرار میدهد، تنظیم کنیم که کاملترین روش، گزینۀ آخر یعنی Local Adaptation است؛ چرا که تنها با انتخاب این گزینه است که برنامه، امکان کار با هیستوگرام را به ما میدهد. پس از اتمام کار تنظیم نور تصویر، بر روی گزینۀ OK کلیک میکنیم و عکس اچ دی آر نهایی را مشاهده میکنیم:
دو نکتۀ مهم:
1. تنها تصاویر اچ دی آر 8 بیتی قابلیت ذخیره با فرمت JPEG را دارند و تصاویر 32 یا 16 بیتی را میتوان با فرمتهای PSD یا TIFF و چند فرمت تخصصی دیگر (به غیر از فرمت JPEG) ذخیره نمود.
2. تصاویر اچ دی آری که توسط نرمافزار فتوشاپ ساخته میشوند در مقایسه با نرمافزارهای دیگر، بیشتر حالت واقعگرایانه دارند. در صورت تمایل به خلق تصاویر فراواقعگرایانه، میتوانید از پلاگینهای مربوطه در نرمافزار فتوشاپ استفاده کنید و یا پس ذخیرۀ تصویر اچ دی آر ساخته شده در فتوشاپ با فرمت OpenEXR، آن را در برنامههای تخصصی دیگری مانند فتوماتیکس و... باز کرده و تنظیمات دلخواه را بر روی آن اعمال کنید.
منبع: zanbil.ir و dorbinshop.com