اصول و فن تدوین در گفتگوها (تدوین دیالوگ)

تدوین درست و دقیق قطعه های گفتگودار، مسائل سهل و ممتنعی را برای کارگردان و تدوینگر به وجود می آورد. اگر گفتگوها خوب نوشته شده باشند، سرهم کردن نماها ساده است و کار به آسانی پیش می رود. واژه ها صحنه را پیش می برند و کارگردان فقط باید مراقب باشد که تأکیدها واضح و روشن بوده و در جای درست خود قرار بگیرند. از طرف دیگر، اگر کارگردان نخواهد تمامی کار بر عهده ی واژه ها قرار گیرد و بخواهد عامل تصویر هم نقش مثبتی در صحنه داشته باشد، کارش بسیار مشکل تر خواهد بود.

 ابتدا مورد اول را در نظر بگیریم. صحنه های گفتگودار را اغلب به این صورت فیلمبرداری می کنند:

1.دو نفر که در حال صحبت هستند در نمای متوسط یا دور نشان داده می شوند تا تماشاگر بر موقعیت آن ها آگاهی یابد.

2. دوربین به طرف آنها تراولینگ میکند یا به نمای دونفری درشت تری در همان خط دید نمای1 می بُریم.

3. سرانجام، نماهای درشت دو بازیگر را به تناوب- معمولا هریک را از روی شانه ی بازیگر مقابل- می بینیم در حالی که یا حرف می زنند و یا واکنش نشان می دهند. گاه نیز می توان از صورت درشت استفاده کرد و دوربین در پایان صحنه از هنرپیشه دور شود.

این روش تا حدی رضایت بخش است. حرفها به وضوح ارائه شده و از تصویر هم "غافل" نمانده ایم.

با فیلمبرداری از روی شانه ی یک بازیگر، تماشاگران همواره آگاهند که برخوردی اساسی میان دو بازیگر وجود دارد. با جدا کردن شخصیتها به صورت نماهای درشت ، می توان چهره ی آنان را به جای نیمرخ از روبرو نشان داد- البته وقتی که هر دو در حال صحبت نشان داده می شوند لزوما باید آنان را از نیمرخ نشان داد. 

سرانجام، این موارد فرصت خوبی است برای نشان دادن صورت درشت هنرپیشه های معروفی که مورد علاقه ی مردم هستند.

اما اینکه چرا روش فوق به طور کلی رضایت بخش است، دو دلیل مثبت هم دارد. اولا، صحنه ی گفتگودار ممولا ساکن و بی حرکت است: حرفهای شخصیتها مهم است و نه حرکات آنان. استفاده  از نماهای دونفری و صورت درشتهای تکی، تا حدی تنوع و حرکت بصری ایجاد می کند، در حالی که شخصیتها - طبق معمول- نشسته یا ایستاده و کم و وبیش بی حرکتند. 

ثانیا، در تدوین صحنه آزادی عمل زیادی به تدوینگر داده می شود تا به روشهای گوناگون کار کند و جلوه های دراماتیک دلخواه را به دست آورد. او بنابرتشخیص خود نقطه ای را که باید ا زنمای معرف به یکی از نماهای درشت بریده شود، تعیین می کند و امکانات بسیار وسیع و گوناگونی در زمان بندی برشهای میان صورت درشتهای تکی دارد. اغلب، نوار گفتگوها را در همان نقطه ی برش تصویرها قطع نمی کند، یعنی همیشه شخصیت هایی را که دارند حرف می زنند. (البته در اغلب موارد، نشان دادن واکنش شخصیت مقابل از لحاظ داستان مهم تر از نشان دادن کسی است که دارد حرف می زند.)

تدوینگر با انواع حیله های کوچک نمایشی- گزینش لحظه ی دقیق برش به صورت درشت در یک صحنه، زمان بندی واکنش هایی که با اندکی تعلل و درنگ ظاهر می شوند، روی هم افتادن جمله های گفتگو، و ... -می تواند جنبه ی دراماتیک هر صحنه را مورد تأکید قرار دهد و کنترل کند. او اغلب می تواند، با زمان بندی مناسب حرفها و تصویرها ، مایه های دراماتیکی ایجاد کند که عوامل تصویری فاقد آن بوده اند.

برگرفته از کتاب فن تدوین فیلم