ریتم و تمپوی تدوینی در فیلم کوتاه

امیر توده روستا گفت: قصه و شخصیت پردازی است است که ریتم  را در فیلم کوتاه مشخص می‌کند.

به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم کوتاه تهران، نشست بررسی آثار داستانی و تجربی مسابقه ملی با موضوع «ریتم در فیلم کوتاه » در سومین روز از جشنواره بین‌الملی فیلم کوتاه تهران برگزار شد. در این نشست که با حضور امیر توده روستا، میثم صمدی، عاطفه خادم الرضا و امیر حسین بیرجندی برگزار شد، فریبا نجفی به عنوان تنها فیلمساز بخش داستانی جشنواره حضور داشت.

در ابتدای این نشست توده ستوده با تاکید بر اینکه ریتم درفیلمسازی کوتاه بسیار مهم است، بیان کرد:این قصه و شخصیت پردازی است که ریتم  را مشخص می‌کند. پیش قصه کمک می کند تا تمپوی فیلم بالا رود. آنچه که بر کیفیت خوب تمپو تاثیر گذار است، مجهول‌سازی در شخصیت‌پردازی است.

وی افزود: فیلم کوتاه قدرت این را ندارد که مخاطب مانند فیلم بلند آن را انتخاب کند. فرصت دیدن و لذت تماشاگر از فیلم کوتاه را می توان با یک ریتم مناسب  به دست آورد.

بیرجندی نیز در ادامه به اهمیت ریتم درونی اشاره و اظهار کرد: در تدوین عملا ریتم تعدد کات و طول نماها نیست. بلکه آنچه که ریتم را تعیین می‌کند، ریتم درونی است. درواقع همان چیزی که در داستان درونی فیلمنامه است و اینها هستند که در کنار هم تمپوی درون تصویر را مشخص می کنند و از این طریق مشخص می شود که نماها چه اندازه باشند.

خادم الرضا که در جشنواره فیلم کوتاه امسال داوری ایسفا را بر عهده داشته است، نداشتن ریتم مناسب را علت حذف بسیاری از فیلم های انتخابی جشنواره امسال دانست و اضافه کرد: امسال فیلم های را دیدم که از همه جهات موفق بودند اما ایرادشان این بود که بسیارکند روایت می شدند و در واقع ساختار فیلم کوتاه را نداشتند. مانند این بود که یک سکانس از یک فیلم سینمای بلند هستند و ما به همین دلیل آنها را حذف کردیم.

وی افزود: تماشاگر فیلم کوتاه انتظار دارد داستان سریع جلو رود. اینجاست که کار کارگردان و تدوینگر باید با دقت انجام شود. برای ساخت فیلم کوتاه باید ایجاز را رعایت کنیم و ریتم به گونه ای باشد که مخاطب در بیست دقیقه با فیلم همراه شود و از آن خسته نشود.

توده روستا با اشاره به فیلم سکانس پلان «ماهی و گربه» که حرکت درست دوربین، سبب به وجود آمدن ریتم درست فیلم شده است، بیان کرد: در فیلم هایی هم که دوربین حرکت نمی کند و یا تک پلان است ریتم و تمپو مهم تر است و این دیالوگ ها و فراد و فروز آنهاست که  ریتم را مشخص می کند، پس تدوین دیالوگ ها بسیار مهم است.

این فیلمساز ادامه داد: شخصیت‌پردازی و دیالوگ نویسی باید تاحدی درست باشد که نه تنها ریتم درست را به مخاطب القا کند بلکه مخاطب از دیدن آن لذت هم  ببرد.

خادم الرضا هم درباره این فیلم ها گفت: در فیلم های تک پلانی موضوع و سوژه بسیار مهم است. بیشتر این فیلم‌ها یک حادثه غیر مترقبه را دنبال می کنند که می خواهند از آن گره‌گشایی کنند. در این سبک فیلم ها محدودیت حرکت دوربین و تعلیق، مخاطب را تحریک می کند. میزانسن کارگردان بسیار در سبک مهم است و حتی رنگ انتخابی لباس‌ها ی بازیگران و گریم های آنان هم باعث می شود تا ریتم داخل تصویر از طریق تمپوی صحیح حفظ شود.

این داور ایسفا در بخش دیگری از صحبت هایش به ارتباط دوربین روی دست و ریتم در فیلم ها اشاره و بیان کرد: در فیلم های دوربین روی دست، تمایل کارگردان برای روایت داستان از نگاه یک انسان است و کارگردان نمی خواهد بر وجود خود تاکید کند تا داستان برای مخاطب باورپذیرتر شود. از این رو خود دوربین دارای کاراکتر و شخصیت می شود. پس کات کردن پلان ها و کار درست تدوین در این مورد اهمیت زیادی پیدا می کند.

صمدی نیز در ادامه تصریح کرد:  این انرژی موجود در صحنه است که تکلیف ما را برای تعیین نقطه کات مشخص می کند. مقدار کات با انرژی صحنه رابطه عکس دارد.

در پایان این نشست بیرجندی درباره فیلم کوتاه داستانی«هومائیتا» به کارگردانی فریبا نجفی گفت: «هومائیتا» از نمونه فیلم هایی است که قضیه ریتم به خوبی در آن مشهود است. در طول ۱۳ دقیقه  جاهایی درفیلم ریتم سریع و گاهی کند می‌شود که همین امر به تاثیرگذاری داستان فیلم کمکی زیادی کرده است.