عمق میدان (1) (Depth of field)

عمق میدان، عبارت است از گستردگی محدوده‌ای که جلوتر یا عقب‌تر از سوژه ی اصلی، فوکوس هستند و مقدار معینی از میدان دید لنز که در آن تصاویر بصورت کاملاً واضح ثبت می‌شوند.

یکی از عوامل جلوه سازی و ایجاد انفراد سوژه در کادر مورد عکاسی، عمق میدان وضوح است. این عمل گاه با افزایش و گاه با گاهش عمق میدان بدست می‌آید. کنترل عمق میدان وضوح در عکاسی به عوامل زیر بستگی دارد:

1. فاصله سوژه تا دوربین عکاسی.
2. دیافراگم و PIN HOLE.
3. فاصله کانونی لنز.
4. قانون شایم فلوک.

فاصله سوژه تا دوربین عکاسی

هرچه فاصله سوژه از دوربین افزایش یابد، عمق میدان نیز افزایش خواهد یافت. این کار، بدون در نظر گرفتن نوع لنز و درجه دیافراگم انجام می‌گیرد. افزایش عمق میدان به تناسب، در لنز واید و درجه‌های بسته دیافراگم بیشتر، و بالعکس در لنز تله و درجه‌های بازترِ دیافراگم، کمتر خواهد بود. فرمولی که در زیر ذکر می‌شود، به ما کمک می‌کند تا میزان عمق میدان وضوح دلخواه خود را در لنزهای نرمال محاسبه نمائیم.

D=2(Ap x pp)/ Ap + pp

در این فرمول D نشان دهنده عددی است که برای بدست آوردن عمق میدان وضوح مابین نقاط Ap و pp، روی حلقه فوکوس لنز باید لحاظ شود.

بزار کمکی

گاهی لازم است برای تنظیم عمق میدان در یک عکس از ابزار کمکی استفاده کنیم که با ایجاد تغییر در متغیرهای نوردهی کمک می‌کنند عمق میدان مورد نظر در عکس ثبت شود.

فیلترهای ND

فرض کنید در زیر آفتاب شدید می‌خواهیم از جسمی عکسبردای کنیم، و فضای اطراف سوژه پر از عناصر دیدگانی است، و در صورت ثبت واضح آنها بر روی فیلم، تصویر سوژه مورد نظر ما در آن میان به چشم نیامده و منظور ما پنهان خواهد بود. در این صورت چاره‌ای جز بازکردن دیافراگم به منظور کاهش عمق میدان نداریم. ولی نور موجود صحنه حتی با سرعت شاتر ۲۰۰۰/۱ ثانیه نیز برای ثبت یک اکسپوز کم عمق زیاد بوده و این کار غیر قابل انجام است. در این حالت ما راهی جز کاهش نور ورودی نداریم. این کار در هر نوع فیلم و اسلاید با فیلترهای (ND (Neutral Density امکان پذیر می‌باشد. فیلترهای ND فیلترهای خاکستری رنگی هستند که جز گاهش نور ورودی هیچ تاثیری بر تنالیته رنگ‌ها ندارند.

انباشتن فوکوس

بسیاری از نرم‌افزارهای ویرایش دیجیتالی مانند آدوبی فتوشاب و یا گیمپ ٬ قابلیت ترکیب سلسله‌ای از عکسهایی که از یک موضوع و در فاصله‌های فوکوس متفاوت گرفته شده‌اند٬ را برای اضافه کردن عمق میدان بصورت مصنوعی را دارند. این شیوه که به Focus Stacking نیز شهرت دارد٬ معمولاً برای اضافه کردن عمق میدان در عکاسی ماکرو که قالبا به دلیل فاصله فوکوس بسیار نزدیک٬ دارای عمق میدان بسیار کمی هستند استفاده می‌شود.