لنزهای STM چیست؟

یکی دو سالی است که کانن سری جدیدی از لنزهای خود را با عنوان STM را به بازار عرضه می‌کند. از زمان عرضه‌ی این لنزها، کانن تبلیغات نسبتاً وسیعی درباره‌ی این سری ارائه کرده است. بسیاری از ما در مورد تفاوت این لنزها با لنزهای USM می‌پرسند. قبل از این‌که این فناوری را به‌صورت دقیق‌تر بررسی کنیم، پاسخی کوتاه به این سؤال می‌دهیم: تفاوت این دو مدل لنز بیش‌تر هنگام استفاده از فوکوس خودکار (AF) در حالت فیلم‌برداری دیده می‌شود، و در شرایط غیر از این، تفاوت چشمگیری وجود نخواهد داشت.

موتورهای USM (فراصوتی) بسیار سریع، دقیق و بهینه کار می‌کنند. کانن اولین شرکتی بود که از موتورهای فراصوتی در صنعت استفاده کرد و آن‌ها را در موتورهای فوکوس خودکار لنزهای خود به‌کار برد. این موتورها بر اساس ارتعاش فراصوتی یکی از اجزاء کار می‌کنند و از سال ۱۹۸۷ در بسیاری از لنزهای کانن دیده شده‌اند. کانن دو مدل از این نوع موتور تولید کرده است: میکروموتور و حلقه‌ای (ring-type)، که نوع حلقه‌ای دارای سرعت بالاتر و امکان استفاده از قابلیت FT-M (تغییر فوکوس به‌صورت دستی، حتی پس از فوکوس خودکار) است.

یک نمونه موتور دنده‌دار (Stepper Motor)

اما موتورهای STM ساختاری اندکی متفاوت دارند. موتورهای دنده‌دار (استپ) با جریان الکترومغناطیسی کار می‌کنند. به شکل زیر توجه کنید. در مرحله‌ی اول، ابتدا جزء الکترومغناطیسی شماره‌ی ۱ انرژی دریافت می‌کند و یکی از دندانه‌ها را به‌سمت خود می‌کشد. در مرحله‌ی بعدی، جزء ۱ غیرفعال شده و جزء ۲ انرژی دریافت می‌کند تا همان دندانه (و در واقع کل چرخ‌دنده) به‌میزان اندکی به‌سمت راست بگردد. با انجام همین کار در اجزاء شماره‌ی ۳ و ۴، به‌اندازه‌ی یک دندانه از چرخ‌دنده حرکت چرخشی انجام شده است. برای چرخش بیش‌تر، مراحل به‌همین شکل ادامه می‌یابند.

موتور استپ‌دار – تصویر از Wikimedia Commons

این‌گونه موتورها می‌توانند بسیار نرم حرکت کنند. هنگام تغییر فوکوس در حالت فوکوس خودکار، حرکت نرم باعث می‌شود تا تغییر فوکوس به‌زیبایی، و مانند فیلم‌های سینمایی صورت بگیرد. این کار در هنگام استفاده از فوکوس خودکار در فیلم‌برداری می‌تواند تأثیر خوبی روی فیلم‌ها بگذارد. اما آیا واقعاً این تأثیر هنگام استفاده از این لنزها دیده می‌شود؟ فقط چند مدل از دوربین‌های کانن می‌توانند از موتورهای STM هنگام فیلم‌برداری به‌صورت بهینه استفاده کنند. تا این تاریخ، این دوربین‌ها شامل ۶۵۰D و ۷۰۰D و ۱۰۰D (مدل‌های رده‌پایین)، ۷۰D (رده متوسط)، ۵D Mark III و ۶D (نیمه‌حرفه‌ای) هستند، اما به‌نظر می‌رسد که بهترین کارکرد این لنزها با سیستم جدید Dual-Pixel AF کانن باشد، که فعلاً فقط در مدل ۷۰D دیده شده است.